Thursday, February 2, 2017

ती आणि तो : अनमोल data...!!

स्थळ  : एका famous restaurant चा waiting lounge
काळ  : आजचा
वेळ    : रात्री ८.३०

ती : (फोनवर gmail बघत असताना) अरेच्चा मी परवाच google मध्ये ladies purse बद्दल शोधत होते आणि आज बघते तर मला इतक्या mails आल्या आहेत about ladies purse...सगळ्या promotional आहेत...पण असं कस काय...म्हणजे मी काय शोधते, काय पाहते net वर...हे कुणी track करतंय का...??
तो : म्हणजे काय...कोणत्या जगात वावरते आहेस...google आणि facebook चा main business हा तुमचा data collect करणे, analyze करणे आणि त्या अनुसार तुम्हाला ads पाठवणे / दाखवणे  हाच तर आहे ...आणि हे illegal देखील नाही कारण google आणि facebook use करण्या अगोदर आपणच त्यांची privacy policy accept करतो आणि मगच आपण त्यांच्या services वापरतो...
ती : म्हणजे.??
तो : facebook आणि google वर तुमची प्रत्येक activity...जसं की तुम्ही काय search करता, काय comment करता...ह्या सगळ्या activity कडे त्याचं लक्ष असत...i mean ते या सगळ्या data ला analyse करतात...segregate करतात आणि तुमचे interests त्यातुन शोधुन काढतात आणि मग त्या दृष्टीने तुमच्या वर advertisement किवा तत्सम गोष्टींचा भडीमार करतात...हा सगळ्या ad services घ्यायला companies पण उत्सुक असतात कारण त्यांना ready database मिळतो about their prospective clients, customers....आणि जर तू त्या एखाद्या promotional content किंवा ad वर click केलंस की facebook किंवा google ला त्याचे पैसे मिळतात...भले ही तु तो product नंतर विकत नाही घेतलास तरी...आणि घेतलास तर आणखी, depends upon their agreement..!
ती : बाप रे हे तर dangerous आहे...म्हणजे मी साध काही comment केलं facebook वर...किवा कुठला video बघितला youtube वर तर माझे interest लगेच जगा समोर येतात...
तो : इतक ही घाबरून जाण्यासारख काही नाही...सगळं जगच तुमचं predictive behavior जाणुन घेण्यात उत्सुक आहे... तुमचे interest ... तुमचे likes/dislikes जेणेकरून तुमच्या आवडीचे products ते तुमच्या पर्यंत market करू शकतील...तसा हा विषय खुप मोठा आहे पण data भोवती सगळं जग फिरत आहे सद्या, हे वास्तव आहे... आणि main म्हणजे तो data त्यांना आपण फुकट देतो आणि त्यातून ते करोडो कमावतात...
ती : पण मग whats app मध्ये तर असं काही नाही ना..कि तिथे ही...??
तो : perfect प्रश्न विचारलास...actually whats app जेव्हा सुरु झालं होत, तेव्हा त्याचं main source of income त्यांची subscription fee होती... कारण whats app ज्यांनी बनवलं त्यांना ह्यात advertisements बिलकुल नको होत्या...त्यांना तो फक्त तो communication platform म्हणुनच हवा होता...त्यामुळे ते सुरवातीला हा app free देत होते एक वर्षांकरता आणि नंतर nominal fee war renewal...
ती : पण whatsapp तर free for lifetime आहे आता...
तो : हो ... facebook नी acquire केल्यावर त्यांनी ते free केलं...
ती : पण त्यात facebook चा काय फायदा... कारण तश्याही whatsapp वर आजही ads नाहीतच...मग ??
तो : facebook चा दुहेरी डाव होता whatsapp ला acquire करण्यात एक तर त्याचं स्वतःच्या messenger ची competition कमी करायची होती आणि दुसरं महत्वाच म्हणजे facebook ला परत एक नवीन source मिळणार होता data चा ... म्हणजे ...अजुन माहिती... अजुन behavioral trends... अजुन personal choices...म्हणजे अजुन business आणि पर्यायाने अजुन पैसा...
ती : म्हणजे आपण जे whatsapp मध्ये chat करतो ती पण personal नाही...पण facebook ला आपल्या chat विषयी कळेलच कसं...??
तो : सांगतो...तुमचा जर facebook चा login id हा तुमचा phone नंबर असेल...किंवा तुम्ही जर facebook मध्ये तुमचा phone number share केला असेल तर...आणि तुम्ही जर whatsapp पण त्याच नंबर वरून operate करत असाल तर facebook तुमच्या chat चा data use करून तुमचे interests, तुमच्या आवडी जाणुन घेऊन तुम्हाला तश्या ads दाखवेल तुमच्या facebook page वर...
ती : म्हणजे facebook indirectly whatsapp च्या data वरून आपली कमाई करून घेत आहे...
तो : अगदी correct... तू जर त्यांची privacy policy वाचलीस तर तिथे clear cut हे सगळं mention केलं आहे.
ती : म्हणजे तुम्ही जसे online वागाल तसंच तुम्हाला online जग दिसेल...किंबहुना google आणि facebook तसंच तुम्हाला दाखवतील...
तो : मला तर बरेच दा हे जाणवतं की internet पण ढोबळमनाने सृष्टीचे सगळे नियम follow करतं...
ती : म्हणजे ??
तो : बघ ना... आपण नेहमी काय म्हणतो की जे आपल्या मनात असतं तसंच आपल्याला जग दिसतं...law of attraction काय सांगतो की ज्या गोष्टींचा तुम्ही अगदी मनापासुन विचार करता ती तुम्हाला मिळतेच...तसंच जेव्हा आपण online , internet वर जे ही काही बोलतो, वागतो तसंच जग आपल्याला दाखवलं जातं...आपल्या interest च्या गोष्टी recommend केल्या जातात... म्हणजे law of attraction प्रमाणे ज्या गोष्टींविषयी आपण online विचार , आचार करतो त्याच गोष्टी आपल्याला online दिसतात देखील... म्हणुन offline प्रमाणे आपलं online वर्तनही खुप शिस्तबद्ध आणि controlled असावं असं मला वाटतं...
ती : correct...! (वाट बघुन, वैतागुन) ए पण किती उशीर झाला बघ ना...अजुनही आपला नंबर आला नाही...
तो : तुला अजून एक गम्मत बघायची आहे data ची आणि आजच्या technology ची...

("तो" twitter वर आपला राग व्यक्त करतो आणि त्या message मध्ये त्या restaurant चं नाव hashtag (#) करतो. थोड्याच वेळात त्या restaurant चा employee "तो" आणि "ती" ला शोधत येतो sorry म्हणतो आणि एक free meal coupon देतो आणि नंबर लवकर येण्याची हमी पण देतो )

ती : अरे असं कसं काय झालं ?
तो : अग मी आत्ता त्यांच्या नावे शंख केला twitter वर...त्यांच्या restaurant चं नाव tag केलं..
ती : हो पण त्यांना कसं कळलं आणि त्याने कसं काय ओळखलं आपल्याला..
तो : त्याचं काय आहे, त्यांच्या social media marketing team ला कळलं की मी त्यांच्या विषयी काही तरी वाईट पोस्ट केलं आहे...कारण मी हॅशटॅग वापरलं होतं आणि आपला waiting नंबर पण टाकला होता message मध्ये...आणि आपल्या waiting नंबर समोर आपलं नाव आहेच की...मी असं tag केल्या मुळे त्यांना लगेच notification मिळालं आणि त्यांनी थोडं damage repair व्हावं म्हणुन ही चांगली वागणुक दिली... म्हणजे आता chances आहेत की मी परत twitter वर जाऊन त्यांच्या विषयी काही तरी चांगलं बोलण्याची...
ती : बाप रे...इतकं सगळं होऊ शकतं आपल्या online behavior मुळे...कमाल आहे...
तो : कमाल data ची आहे सगळी...
ती : hmmm...! (गोंधळुन)

(इतक्यात त्यांचा नंबर येतो आणि ते आभासी जगाची discussions सोडून भौतिक जगातल्या restaurant मध्ये जेवायला जातात)


सारंग कुसरे

[Note : हॅशटॅग (#) केलेली कुठलंही गोष्ट...तो शब्द हा अख्या जगासाठी open असतो...म्हणजे जर मी #puranpoli केलं आणि असंच  tagging जगात अजून बरेच झणांनी केलं आणि नंतर जर मी #puranpoli असं search केलं तर मला #puranpoli असेलेले सगळे messages दिसतील...आणि  हे hash tagging खुप popular झालं आणि online झटपट पसरलं  तर यालाच trending देखील म्हणतात]

No comments:

Post a Comment